4΄διάβασμα
Με αφορμή την αναδρομική της στο MOMA/ SFMOMA
Πρόκειται για ερωτήσεις που δεν θα ήθελα να απαντήσω, ή ακόμη και να σκεφτώ, αυτές που επανέρχονταν ξανά και ξανά όταν επισκέφτηκα την αναδρομική της Cindy Sherman στο MoMa (Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης) την περασμένη άνοιξη και πάλι όταν η έκθεση μετακινήθηκε στο SFMOMA (το θυγατρικό στο Σαν Φρανσίσκο) αυτό το καλοκαίρι.
Ποιά είναι η Σίντι Σέρμαν; Ποιά είναι η πραγματική Σίντι Σέρμαν; Δεν μου αρέσει ακόμη και που σχηματίζεται ένα τέτοιο ερώτημα στο μυαλό μου. Τι είναι; Επιφανειακά, είναι μια φωτογράφος, μοντέλο, στυλίστρια, σκηνοθέτις και καλλιτέχνις ενδυματολόγος. Αυτό που βαθύτερα αντιπροσωπεύει η Σέρμαν έπειτα από μια προσεκτικότερη εξέταση, είναι η ενσάρκωση του χρόνου στον οποίο αυτή «τεκμηριώνει» τον εαυτό της. Είναι το κυρίαρχο πρόσωπο μιάς νεωτερικότητας, όπου σε έναν συναρπαστικό κόσμο κοινωνικής δικτύωσης, η αφηρημένη έννοια του εαυτού σημαίνει ότι μπορείτε να είστε όποιος επιθυμείτε να είστε με το απλό πάτημα του κουμπιού.
Φυσικά, η πολυεπίπεδη δουλειά της Σίντι Σέρμαν είναι λίγο πιο περίπλοκη από ό, τι μια αλληγορία κοινωνικής δικτύωσης∙ οι φεμινιστικοί υπαινιγμοί, επί παραδείγματι, πιστοποιούνται με την πρώτη ματιά. Η γνώμη μου είναι, ότι τα μεν έργα της βρίσκονται μπροστά από την εποχή τους, η δε Σέρμαν είναι μία πρωτοπόρος ενός αισθητού εγωκεντρισμού.
Ποιά είναι η Σίντι Σέρμαν; Ποιά είναι η πραγματική Σίντι Σέρμαν; Δεν μου αρέσει ακόμη και που σχηματίζεται ένα τέτοιο ερώτημα στο μυαλό μου. Τι είναι; Επιφανειακά, είναι μια φωτογράφος, μοντέλο, στυλίστρια, σκηνοθέτις και καλλιτέχνις ενδυματολόγος. Αυτό που βαθύτερα αντιπροσωπεύει η Σέρμαν έπειτα από μια προσεκτικότερη εξέταση, είναι η ενσάρκωση του χρόνου στον οποίο αυτή «τεκμηριώνει» τον εαυτό της. Είναι το κυρίαρχο πρόσωπο μιάς νεωτερικότητας, όπου σε έναν συναρπαστικό κόσμο κοινωνικής δικτύωσης, η αφηρημένη έννοια του εαυτού σημαίνει ότι μπορείτε να είστε όποιος επιθυμείτε να είστε με το απλό πάτημα του κουμπιού.
Φυσικά, η πολυεπίπεδη δουλειά της Σίντι Σέρμαν είναι λίγο πιο περίπλοκη από ό, τι μια αλληγορία κοινωνικής δικτύωσης∙ οι φεμινιστικοί υπαινιγμοί, επί παραδείγματι, πιστοποιούνται με την πρώτη ματιά. Η γνώμη μου είναι, ότι τα μεν έργα της βρίσκονται μπροστά από την εποχή τους, η δε Σέρμαν είναι μία πρωτοπόρος ενός αισθητού εγωκεντρισμού.
Είμαστε αλήθεια τυχεροί στο να ζούμε σε μια εποχή όπου η πραγματικότητα μπορεί να προσαρμοστεί ως προς τον υπόλοιπο κόσμο τόσο ομαλά, ώστε μπορούμε να πείσουμε ακόμη και τον εαυτό μας, ότι διάγουμε μία πολύ πιό ενδιαφέρουσα ζωή από «τους φίλους μας»; Η Σίντι Σέρμαν, μέσα από τις -πάνω από 150- φωτογραφίες που εκτίθενται στο SFMOMA και που καλύπτουν τα σχεδόν 40 χρόνια της καριέρας της, καταδεικνύει την ικανότητά της να είναι οτιδήποτε για τον καθένα [Σ.τ.Μ. σαφής αναφορά στη γνωστή ρήση του Γκαίτε]. Είναι Χόλιγουντ, ιστορία της τέχνης,χαρακτήρας ενός ρόλου και κλόουν. Διατρέχοντας την έκθεση, θα αρχίσετε να συμφιλιώνεστε με την ιδέα ότι όλοι -κατά κάποιο τρόπο- επιθυμούμε μια τέτοιου είδους θολή ταυτότητα και την ευκαιρία για μόνο μία φορά ν’ανακαλύψουμε εκ νέου τους εαυτούς μας σε μία επιθυμητή υλοποίηση του εγώ. Ποιος είσαι? Είμαι ένας παίκτης μπέιζμπολ! Είμαι ο Μπάνκσι! (Σ.τ.Μ. ο γνωστός εικαστικός) Είμαι ο Μίλαρντ Φίλμορ! (Σ.τ.Μ. ο 13ος πρόεδρος των ΗΠΑ). Φαινομενικά γελοίο, αλλά το πάρτι μεταμφιεσμένων σαγηνεύει. Ο κόσμος ενεργεί με μια νέα αίσθηση ελευθερίας όταν κρύβεται πίσω από μια νέα ταυτότητα. Έτσι δεν χρειάζεστε μια σελίδα του facebook για να υποδυθείτε κάποιον.
Η Σέρμαν είπε πρόσφατα στον κριτικό τέχνης Κένεθ Μπέικερ «για μεγάλο χρονικό διάστημα, μέχρι και λίγα χρόνια πριν, προσπαθούσα να χαθώ μέσα στο έργο, κυριολεκτικά και μεταφορικά, έτσι ώστε να μην αναγνωριζόμουν ποτέ. Όχι μόνο δεν έπρεπε να μοιάζει με μένα, αλλά ότι δεν θα έμοιαζε με κανένα από τους άλλους χαρακτήρες που είχα κάνει πριν. Μόλις λίγα χρόνια πριν, έπαψε να με κατατρύχει αυτό το συναίσθημα, η πίεση της απόκρυψης χαλάρωσε και αυτό κατά κάποιο τρόπο με απελευθέρωσε». Μια επίσκεψη στην έκθεση Σέρμαν στο SFMOMA δείχνει ότι η ερώτηση στο κεφάλι μου, » Ποιά είναι η πραγματική Σίντι Σέρμαν;», είναι άνευ σημασίας αλλά αναπόφευκτη και ίσως πρέπει πραγματικά ν’αναρωτηθούμε «ποιοί θέλουμε να είμαστε σήμερα;»
Η Σέρμαν είπε πρόσφατα στον κριτικό τέχνης Κένεθ Μπέικερ «για μεγάλο χρονικό διάστημα, μέχρι και λίγα χρόνια πριν, προσπαθούσα να χαθώ μέσα στο έργο, κυριολεκτικά και μεταφορικά, έτσι ώστε να μην αναγνωριζόμουν ποτέ. Όχι μόνο δεν έπρεπε να μοιάζει με μένα, αλλά ότι δεν θα έμοιαζε με κανένα από τους άλλους χαρακτήρες που είχα κάνει πριν. Μόλις λίγα χρόνια πριν, έπαψε να με κατατρύχει αυτό το συναίσθημα, η πίεση της απόκρυψης χαλάρωσε και αυτό κατά κάποιο τρόπο με απελευθέρωσε». Μια επίσκεψη στην έκθεση Σέρμαν στο SFMOMA δείχνει ότι η ερώτηση στο κεφάλι μου, » Ποιά είναι η πραγματική Σίντι Σέρμαν;», είναι άνευ σημασίας αλλά αναπόφευκτη και ίσως πρέπει πραγματικά ν’αναρωτηθούμε «ποιοί θέλουμε να είμαστε σήμερα;»
από τον Evan Pricco
επιμέλεια-μετάφραση: Κάππα Λάμδα
Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας
η καθ΄οιονδήποτε τρόπο χρήση/αναπαραγωγή/ιδιοποίηση
του παρόντος άρθρου (ολόκληρου ή αποσπασμάτων)
η καθ΄οιονδήποτε τρόπο χρήση/αναπαραγωγή/ιδιοποίηση
του παρόντος άρθρου (ολόκληρου ή αποσπασμάτων)
