5′ διάβασμα
Πρόκειται για την ιδιαίτερη περίπτωση του Μεξικανού φωτογράφου Γεράρντο Νιγκέντα ο οποίος αν και είχε χάσει την φυσική όρασή του, εξακολουθούσε παρ’όλα αυτά να φωτογραφίζει κατευθυνόμενος από το εσωτερικό βλέμμα. Όταν φωτογράφιζε λοιπόν, μοιραία ενδιαφερόταν περισσότερο για την ουσία των εικόνων του και όχι για τη μορφή. Βέβαια ήταν δύσκολο να αντιληφθεί το τι ήταν αποτυπωμένο στις φωτογραφίες και στην προσπάθειά του να κατανοήσει το περιεχόμενο, θα καταστίξει τις φωτογραφίες του με τη γραφή Μπράϊγ (Braille).
 |
| Το αίθριο φωτογραφικού κέντρου Άλβαρες Μπράβο Έχει λευκές κολώνες. Στον τοίχο είναι ένα αμπέλι πράσινο και μοβ άνθη. Στην ένωση από τις κολώνες υπάρχει ένας συνδυασμός από φυτά και γλάστρες πρασίνου χρώματος. Τα φυτά είναι κυρίως οι κάκτοι. Στο βάθος είναι ο φύλακας, Ντον Τίνο, και πίσω του η κυρία είσοδος. Το δάπεδο του αίθριου είναι από πράσινη πέτρα. Το πλάνο ελήφθη από πίσω προς τα εμπρός. Έτσι ώστε να δείχνει την κύρια είσοδο. |
Αρχικά, τα κείμενα που θα είναι εκτεταμένες περιγραφές, θα καλύπτουν ολόκληρη τη φωτογραφία. Σύντομα εξελίχθηκαν σε απλές και μοναδικές φράσεις, που εμπεριέχουν το συναίσθημα ή τη σκέψη πίσω από τη φωτογραφία. Μ’αυτόν τον τρόπο, ο Νιγκέντα βρήκε έναν εναλλακτικό δρόμο να βλέπει και να διερευνά μέσω των εικόνων του.
«Είναι σημαντικό για μένα να φωτογραφίζω κάτι το οποίο προκαλεί αίσθηση. Οι αναμνήσεις από αυτές τις εμπειρίες αποτελούν τα αρνητικά μου. Τα έχω στο μυαλό μου. Όταν διαβάζω τη γραφή Μπράϊγ επάνω στις φωτογραφίες, θυμάμαι και προσδιορίζω που ήταν ή τι ήταν. Δεν έχει σημασία αν δεν περιγράφω οπτικά τι είναι στη φωτογραφία, απο τη στιγμή που περιγράφω το συναίσθημα που είχα όταν την τράβηξα. Γι ‘αυτό και επιλέγω το υλικό που θέλω να εκτυπώσω. Δεν έχει σημασία αν μια εικόνα είναι καλύτερη από την άλλη τεχνικά ή αισθητικά, το θέμα είναι να εκφράσω αυτό που αισθάνομαι. Θα πρέπει να κάνετε ό, τι χρειάζεται, ώστε να μπορείτε να δημιουργήσετε μια εικόνα» μας εξηγεί.
 |
| Αποτυπωμένο στη φωτογραφία με γραφή Braille … Μεταξύ του αόρατου και το απτού … Φτάνοντας στην Συναισθηματική Ομοιόσταση, Σεπτέμβριος 2007. |
Αυτό που προσωπικά μου προξένησε μεγάλη εντύπωση -εκτός φυσικά από το προφανές, δηλαδή της καταγραφής σε φίλμ του μή ορατού, αυτού που δεν μπορείς να δείς αλλά μόνον να αισθανθείς ή να υποθέσεις- είναι ο «άλλος» τρόπος να συνεχίσεις μία παλιά πρακτική. Την αποτύπωση διαφόρων μηνυμάτων στο περιθώρια μιας εικόνας -η οποία πάντα με προσέλκυε λόγω των γραφομένων, κυρίως αυτών που, είτε δημιουργούσαν το φαινόμενο mise en abyme είτε ήταν αντιθετικού χαρακτήρα με τα εικονιζόμενα. Περί το τέλος του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ου ήταν τόσο διαδεδομένη αυτή η μέθοδος, που τα πρώϊμα επιστολικά δελτάρια διέθεταν ειδικό χώρο πλάϊ ή κάτω από τις εικόνες γι’αυτά τα κείμενα. Βέβαια δεν ήταν λίγες οι φορές που οι συντάκτες δεν πειθαρχούσαν, σημειώνοντας εντυπώσεις ή ευχές επάνω ακριβώς στις εικόνες.
Αυτή η (χειρόγραφη) επέμβαση με σημεία στίξης, σύμβολα και αριθμούς, (συν τις μηχανικές τυχαίες σημάνσεις, ανάγλυφα, σφραγίδες και γραμματόσημα) σε ένα τετελεσμένο δημιουργικό γεγονός, δεν καθιστά αυτομάτως τον κάθε αναζητητή επικοινωνίας (δεν περιλαμβάνω συνειδητές και προμελετημένες επεμβάσεις από καλλιτέχνες όπως ο Ον Κάβαρα κλπ. που αποτελούν ξεχωριστές περιπτώσεις ) σε έναν επιτελεστικό καλλιτέχνη; Και ο Γεράρντο Νιγκέντα και οι φωτογραφίες του δεν αποτελούν τη συνέχεια αυτής της – έστω και εκτός της πεπατημένης- γραμμής;
 |
| Η Έσπε είναι δυνατή, κυρίαρχη, τρυφερή, ευαίσθητη, χαρούμενη, με πνεύμα |
 |
| Ο Χουάν είναι καθαρός, ειλικρινής, σταθερός, αντικειμενικός, σοβαρός, αποφασιστικός, δίκαιος |
 |
| Η Σέσι είναι ένα όμορφο πρόσωπο, ασφαλής, ολοκληρωμένη, έξυπνη, φιλική, ζεστή, ευαίσθητη, αντικειμενική |
Γιατί βέβαια, στην προκειμένη περίπτωση έχουμε μία διαφορετική θεώρηση του μηνύματος, καθώς αυτό -εκτός της οπτικής παρέμβασης που επιτελείται- μεταφέρεται κωδικοποιημένα και απαιτείται η χρήση του κατάλληλου κλειδιού για την ανάγνωσή του.
Όπου κλειδί είναι ο γνώστης του συστήματος Μπράϊγ, κατ’επέκταση ο ίδιος ο δημιουργός
Nota bene
(λόγω της ύπαρξης «κλειδιού» καλό θα είναι να μη συγχαίουμε τον καθαρό γρίφο -όπως στην περίπτωσή μας, με το roman à clef γιατί εδώ δεν υποδύεται κανείς οιονδήποτε, εδώ έχουμε απλή παράθεση ερμηνευτικών πληροφοριών.)
επιμέλεια-κείμενο: Κάππα Λάμδα
© periopton
Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας
η καθ΄οιονδήποτε τρόπο αναδημοσίευση/χρήση/ιδιοποίηση
του παρόντος άρθρου, (ολόκληρου ή αποσπασμάτων)
των προτεινόμενων σαφών εικαστικών λύσεων,
όσο και των επιμέρους (σε χώρο και έννοια) ιδεών.
