6' διάβασμα
... είναι τόσο κακός όσο ακούγεται;
(η απάντηση είναι όχι, υπό προϋποθέσεις)
Επειδή στο άρθρο για την φωτογράφιση still life και φαγητού,(για το still-life στη διαφήμιση… λήψεις φαγητού) η αναφορά που έγινε στον αρνητικό χώρο σε μια φωτογραφία δημιούργησε απορίες, να μια σύντομη επεξηγηματική αναφορά.
Τί είναι λοιπόν ο αρνητικός (κενός) χώρος;
Σαν μια πολύ απλοποιημένη εξήγηση, μπορούμε να πούμε πως ο 'αρνητικός χώρος' είναι η περιοχή που περιβάλλει το θέμα της φωτογραφίας (το οποίο αντιδιασταλτικά χαρακτηρίζεται ως 'θετικός χώρος'). Έτσι, για παράδειγμα, εάν φωτογραφήσουμε κάποιο πορτραίτο μέχρι τους ώμους , αυτό θα αποτελούσε τον θετικό χώρο. Αντίθετα το φόντο και οτιδήποτε το περιβάλλει θα ήταν ο αρνητικός χώρος. Ο αρνητικός χώρος δεν ανιχνεύεται μόνο στη φωτογραφία. Εφαρμόζεται συνήθως στη ζωγραφική, τη γλυπτική και το ντιζάιν για να ονομάσουμε μερικά. Ουσιαστικά, είναι ένα αξιοπρόσεκτο καλλιτεχνικό εργαλείο.
 |
| ©Tony Vaccaro |
Ο αρνητικός χώρος σηματοδοτεί επίσης και έναν χώρο εκτόνωσης, για να κάνει το θέμα να φαίνεται πιο ελκυστικό καθησυχάζοντας ταυτόχρονα τον θεατή, καθώς θέμα που, σχεδόν, συνθλίβεται από τα όρια του κάδρου προκαλεί δυσφορία. Μεγαλύτερη έκταση αρνητικού χώρου, μπορεί να προσδώσει μεγαλύτερη βαρύτητα στο θέμα καθώς και να διευκολύνει την εκτίμηση όλης της εικόνας. Ο αρνητικός χώρος λειτουργεί εξισορροπητικά έναντι του θετικού χώρου όταν χρησιμοποιείται σωστά, γι' αυτό η χρήση του χώρου δεν πρέπει να είναι πολύ απλοϊκή, πρέπει να έχει κάποιο βάρος και υφή. Όμως, όπως πολλές πτυχές της φωτογραφίας, η σωστή ισορροπία μπορεί να είναι δύσκολη. Επιπλέον, πολλά αποτελέσματα μπορεί να είναι υποκειμενικά στο μάτι του θεατή. Αλλά με την πρακτική μπορεί να επιτευχθούν εξαιρετικά αποτελέσματα.
Αλλά το πρόβλημα με την αποτελεσματική κατανόηση και χρήση αρνητικού χώρου είναι ότι ο τρόπος που λειτουργεί ο εγκέφαλός μας μπορεί να μας παραπλανήσει . Ο εγκέφαλος τείνει να σχηματίζει μια ιδεατή άποψη για το πώς πρέπει να φαίνονται τα πράγματα - μέγεθος, σχήμα, χρώμα, υφή κ.λπ. Αυτό μπορεί να διαστρεβλώσει τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε μια σύνθεση, γι 'αυτό μερικές φορές οι εικόνες που φαίνονται υπέροχες στο μυαλό μας δεν είναι ικανοποιητικές στην πραγματικότητα.
Πάρτε για παράδειγμα το νερό, το οποίο κάλλιστα μπορεί να λειτουργήσει σαν αντιστικτικός αρνητικός χώρος. Αν καταγραφεί με μεγάλη έκθεση χρόνου, αποπνέει ένα γαλήνιο συναίσθημα λόγω της εξομάλυνσης και ηρεμίας που έχει επιτευχθεί. Αντίθετα, μια ταραγμένη υγρή επιφάνεια, προκαλεί ανησυχία λόγω ακριβώς των κορυφώσεων και των βυθίσεων. Να, λοιπόν, γιατί είναι τόσο σημαντικό να μάθουμε να επικεντρωνόμαστε στον αρνητικό χώρο γύρω από τις εικόνες.
Βοηθά στο να δείτε τα αντικείμενα απερίσπαστα και με μεγαλύτερη ακρίβεια. Το πιο σημαντικό, σας ωθεί να δώσετε μεγαλύτερη προσοχή στη σύνθεσή σας. Ο αρνητικός χώρος σας αναγκάζει να τοποθετήσετε το θέμα σας στο κάδρο πιο προσεκτικά και να αναζητήσετε γραμμές κατεύθυνσης και δομή για να προσθέσετε ισορροπία στην εικόνα σας.
 |
| © @passingpeople |
 |
| © @passingpeople |
 |
| © Πιλάτ Νίνα (ΠΑ.Δ.Α.) |
 |
| © Jonpaul Douglass |
 |
| © M. Robert Markovich |
 |
| WWF |
 |
| © molly cranna |
Υπάρχουν μερικές συμβουλές που πρέπει να ακολουθήσετε όταν αρχίζετε να χρησιμοποιείτε αρνητικό χώρο. Μία από τις πιο κοινές παρανοήσεις είναι ότι ο αρνητικός χώρος μπορεί να είναι μόνο μια κενή επιφάνεια. Όσο το φόντο είναι "ήσυχο", μπορείτε να χρησιμοποιήσετε διάφορα στοιχεία για να δημιουργήσετε αρνητικό χώρο. Ο ουρανός ή το νερό, για παράδειγμα, μπορεί να συμβάλουν πολύ στη δημιουργία αποτελεσματικού αρνητικού χώρου. Παρομοίως, η χρήση ενός μικρού βάθους πεδίου λειτουργεί καλά, καθώς ένα θολό φόντο εστιάζει την προσοχή στο θέμα σας. Εάν κατά τη φωτογράφιση ενός πορτραίτου χρησιμοποιείτε αρνητικό χώρο, πρέπει να προσέξετε να συνθέσετε την εικόνα ανάλογα με το πού κοιτάζει το θέμα σας. Να θυμάστε ότι για να χρησιμοποιήσετε αποτελεσματικά τον αρνητικό χώρο, η οπτική γραμμή του θέματος θα πρέπει να πέσει στον αρνητικό χώρο.
Αν κοιτάζουν προς το άκρο του κάδρου και όχι μέσα σε αυτό, ο θεατής είναι πιθανό να θεωρήσει την εικόνα μη ισορροπημένη και το πλεονέκτημα της χρήσης αρνητικού χώρου θα έχει χαθεί εντελώς. Παρομοίως, εάν φωτογραφίζετε αντικείμενα, θα πρέπει να φροντίζετε ώστε τα άκρα, οι καμπύλες ή οι γωνίες να οδηγούν στον αρνητικό χώρο. Προσπαθήστε να το φανταστείτε σαν να κατευθύνετε το βλέμμα του θεατή σας εκεί που εσείς θέλετε να πάει.
Ένας άλλος απλός τρόπος για να ξεκινήσετε να εργάζεστε με αρνητικό χώρο είναι να εφαρμόσετε τον κανόνα των τρίτων. Ας θυμίσουμε γρήγορα πως χωρίζουμε νοητικά την εικόνα σε τρίτα, οριζόντια και κάθετα, και τοποθετούμε το θέμα στη μία ή την άλλη πλευρά, όπου οι γραμμές τέμνονται. Με αυτόν τον τρόπο, ένας θεατής έχει τον αρνητικό χώρο στη μία πλευρά του θέματος, καθιστώντας έτσι την εικόνα πιο ελκυστική.
 |
| κανόνας των τρίτων και αρνητικός χώρος |
Και τέλος, όπως και με όλες τις επιτυχημένες φωτογραφίες, δεν πρέπει να φοβάστε να πειραματιστείτε με την γωνία λήψης. Η φωτογραφία δεν είναι στατική∙ πρέπει να μετακινηθείτε - όχι μόνο κατά 180 μοίρες αλλά επίσης επάνω και κάτω- για να δείτε ποια γωνία παράγει την ισχυρότερη σύνθεση. Μην φωτογραφίζετε στεκόμενοι απλώς απέναντι από το θέμα! (Κ. Λ.)
επιμέλεια-κείμενο: Κάππα Λάμδα
© periopton
Απαγορεύεται η καθ΄οιονδήποτε τρόπο
αναδημοσίευση/χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος άρθρου,
(ολόκληρου ή αποσπασμάτων)
