6' διάβασμα
Ένα ψηφιακό κολάζ 5.000 σχεδίων για 58 εκατομμύρια ευρώ
Η διαδικτυακή δημοπρασία της Πέμπτης 11 Μαρτίου στον Christie's τελείωσε. Το έργο με τίτλο "Καθημερινά- Οι πρώτες 5000 ημέρες" (Everydays: The First 5000 Days) με τιμή εκκίνησης τα 100 δολάρια, κατακυρώθηκε στον αγοραστή στο ποσό των 60 εκατομμυρίων δολαρίων. Πολλά λεφτά για ένα κωδικοποιημένο Jpeg. Ένα ποσόν που προκαλεί ιλίγγους και κανείς δεν μπορεί να το πιστέψει. Ούτε ο οίκος δημοπρασιών, ούτε οι ειδικοί, ούτε ακόμη και ο δημιουργός (εγώ πάλι, μετά την 'μπανάνα' του Κατελάν, πιστεύω τα πάντα). Έτσι, ο Μάικ Γουίνκελμαν αξίζει λίγο περισσότερο από έναν Μοντιλιάνι, αλλά λίγο λιγότερο από έναν Πικάσο, είναι λίγο πιο ακριβός από τον Ντέιβιντ Χόκνεϊ, αλλά λιγότερο ακριβός από τον Τζεφ Κουνς. «Όσον αφορά τη δημοπρασία, είναι ο τρίτος πιο ακριβός καλλιτέχνης που ζει στον κόσμο», συνοψίζει ο Φαμπρίς Μπουστώ, αρχισυντάκτης του περιοδικού Beaux Arts και συνεχίζει λέγοντας πως "είναι ένας καλλιτέχνης του καιρού του και για αυτό το λόγο είναι τόσο σημαντική η τιμή, γιατί τοποθετεί τον ακρογωνιαίο λίθο στην ιστορία της ψηφιακής τέχνης". (πολύ ακριβός ακρογωνιαίος)
Τι έργο λοιπόν είναι αυτό; Είναι ένα έργο NFT. Στην πραγματικότητα είναι ένα απλό αρχείο JPEG, ο πιο συνηθισμένος τύπος αρχείου για τον διαμοιρασμό εικόνων. Όλες οι ψηφιακά δημιουργημένες εικόνες που έχει δημοσιεύσει ο Μάικ Γουίνκελμαν, γνωστός ως "Beeple", για 13 χρόνια στο διαδίκτυο, από το 2007, είναι επικολλημένες σε αυτό. Τα 'Καθημερινά' του προσομοιάζουν με κόμικς επιστημονικής φαντασίας. Συχνά ανταποκρίνονται στην ημερήσια ατζέντα των ειδήσεων ή μιλούν για την ποπ κουλτούρα και συνήθως τοποθετούνται σε μετα-αποκαλυπτικά φουτουριστικά τοπία. Κάποιες εικόνες του παίρνουν λεπτά να τις φτιάξει, άλλες λίγες ώρες. Αυτό το μωσαϊκό αντιπροσωπεύει κατά κάποιο τρόπο το πιο ακριβό εικονογραφημένο ημερολόγιο στον κόσμο. "Είναι ένα είδος ημερολογίου τόσο της ζωής μου όσο και των γεγονότων των τελευταίων 13 ετών", λέει ο καλλιτέχνης.
![]() |
παρέλαση σκαφών Christie’s Images Ltd/Beeple |
![]() |
μητρικός πλανήτης Christie’s Images Ltd/Beeple |
![]() |
ο Τομ Χανκς εξουδετερώνει τον κορονοϊό Christie’s Images Ltd/Beeple |
Τί είναι το NFT;
Εδώ το θέμα γίνεται λίγο περίπλοκο. Το NFT είναι αρκτικόλεκτο του Non-Fungible Token (μη ανταλλάξιμη αξία). Όταν αντιλαμβανόμαστε ότι ένα εμπορεύσιμο αγαθό είναι ένα αγαθό που μπορεί να ανταλλαγεί με ένα άλλο του ίδιου είδους, μπορούμε να πούμε ότι πολύτιμα μέταλλα όπως ο χρυσός ή ο άργυρος, ή ακόμη και τα φυσικά χαρτονομίσματα και κέρματα, είναι φυσικά ανταλλάξιμα αγαθά. Υπάρχουν επίσης ψηφιακά ανταλλάξιμα αγαθά, όπως τα κρυπτονομίσματα.
Στην περίπτωση του NFT βρισκόμαστε αντιμέτωποι με την αντίθετη περίπτωση: Μοναδικά αγαθά όπως ένας πίνακας ζωγραφικής ή ένα σπίτι, είναι αναντίστοιχα - στην περίπτωση των φυσικών αγαθών. Και τέλος, ερχόμαστε στην κατηγορία του έργου του Beeple, αυτή των μη φυσικών αντικειμένων: αγαθά μοναδικής αξίας που δεν μπορούν να ανταλλαγούν με κάτι ίσης αξίας και που είναι άυλα, δηλαδή μη απτά, χειροπιαστά.
Οτιδήποτε μπορεί να μετατραπεί σε NFT: εικόνες, gifs, βίντεο ή ακόμα και ένα τουίτ - αυτό ακριβώς έκανε πρόσφατα ο ιδρυτής του Τουίτερ Τζακ Ντόρσεϊ, ο οποίος μετέτρεψε το πρώτο τουίτ της πλατφόρμας σε NFT που θα δημοπρατηθεί στις 21 Μαρτίου για περισσότερα από 20 εκατομμύρια ευρώ.
Αυτά μπορεί να είναι μοναδικές δημιουργίες ή, για παράδειγμα, συλλεκτικά αντικείμενα. Με αυτήν την τεχνολογία, ο δημιουργός μπορεί επίσης να περιορίσει τη χρήση ή τη διανομή του στην αρχή - ή να εγγυηθεί τα δικαιώματα, δηλαδή να λάβει ένα ποσοστό όλων των πωλήσεων του έργου που διακρινόμενο, θα αποκτήσει υπεραξία στο μέλλον. Υπάρχουν προς το παρόν ορισμένα προβλήματα με αυτήν τη μορφή. Υπάρχει πιθανότητα κάποιος να δημιουργήσει ένα NFT για ένα ψηφιακό στοιχείο που δεν δημιούργησε.
Και όπως τα κρυπτονομίσματα, τα NFT χρησιμοποιούν τεχνολογία αλυσίδας ομάδων συναλλαγών (blockchain), η οποία προκαλεί ορισμένες περιβαλλοντικές ανησυχίες Τα ψηφιακά πιστοποιητικά είναι απαραβίαστα επειδή απαιτούν τόσο μεγάλη ικανότητα αποκρυπτογράφησης που είναι σχεδόν αδύνατο να παραβιαστεί. Αυτές οι συναλλαγές απαιτούν μεγάλες ποσότητες ενέργειας, δηλαδή υπολογιστές με υψηλή ικανότητα επεξεργασίας που καταναλώνουν, όπως είναι φυσικό, ενέργεια.
"Μια άρθρωση NFT έχει αποτύπωμα διοξειδίου του άνθρακα περίπου 340 κιλοβατώρες. Ένα αποτύπωμα NFT μπορεί να αντιπροσωπεύει τη συνολική κατανάλωση ενέργειας ενός Ευρωπαίου για ένα μήνα. Οι εκπομπές αντιστοιχούν στην οδήγηση ενός αυτοκινήτου σε απόσταση 1000 χιλιομέτρων », αποκαλύπτει ο ψηφιακός καλλιτέχνης και μηχανικός Memo Atken.
Η ψηφιακή έκρηξη της τέχνης
Στις 3 Μαρτίου, μια ομάδα ανώνυμων καλλιτεχνών, έκαψαν την αρχική απεικόνιση του Μπάνκσι «Ηλίθιοι» στο YouTube. Πριν από αυτό, ωστόσο, το έργο μετατράπηκε σε NFT με ψηφιακό αντίγραφο.
Μετά την καταστροφή του πρωτοτύπου, αξίας δεκάδων χιλιάδων ευρώ, παρέμεινε μόνο η ψηφιακή έκδοση, η αξία της οποίας αυξήθηκε απότομα. Το NFT πωλήθηκε για περισσότερα από 380.000 ευρώ σε αγορά που ειδικεύεται σε αυτού του είδους έργα, τριπλασιάζοντας την αξία της αρχικής φυσικής έκδοσης.
Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας
η καθ΄οιονδήποτε τρόπο χρήση/αναπαραγωγή του παρόντος
(ολόκληρου ή αποσπασμάτων)
επιμέλεια-κείμενο: Κάππα Λάμδα
© periopton