3' διάβασμα
«Χωρίς το Ένα είναι αδύνατον να σχηματίσει κανείς γνώμη για τα πολλά» [166a]
(από τον Παρμενίδη του Πλάτωνα)
Η λάσπη, είπε ο γηραιός Παρμενίδης σε έναν νεαρό Σωκράτη, δεν έχει καμία μορφή. Σε αντίθεση με την ομορφιά, τη δικαιοσύνη ή τον άνθρωπο, η λάσπη είναι διαθέσιμη μόνο στις αισθήσεις μας. Όταν κρατάμε ένα κομμάτι κρύου πηλού στα χέρια μας, δεν φανταζόμαστε ότι αποτελεί ένδειξη κάποιας τέλειας ιδέας της λάσπης.
 |
| © Κ. Λ. |
 |
| © Κ. Λ. |
 |
| © Κ. Λ. |
Χρειάζεται ένας πλατωνιστής τη μορφή της λάσπης, για παράδειγμα, εφόσον υπάρχουν οι μορφές γης και νερού; Εάν οι φόρμες διαδραματίζουν έναν επεξηγηματικό ρόλο, ίσως τα μείγματα υλικών θα μπορούσαν να εξηγηθούν με αναφορά στις μορφές ουσιών που συνθέτουν το μείγμα. Και τι γίνεται με τα λειτουργικά μέρη ενός πράγματος, για παράδειγμα, ένα ανθρώπινο δάχτυλο ή μια ανθρώπινη τρίχα; Χρειάζεται ο Πλατωνιστής μια μορφή δαχτύλου ή τριχών, αν υπάρχει μια μορφή ανθρώπινου όντος; Θα μπορούσε κάποιος να εξηγήσει τι είναι το δάχτυλο ή τα μαλλιά, αν καταλάβαινε τι είναι ένα ανθρώπινο ον;
Αυτά τα συγκεκριμένα ερωτήματα μας οδηγούν πέρα από τον Παρμενίδη, αλλά δείχνουν προς ένα πιο αφηρημένο ερώτημα που καθοδηγεί μεγάλο μέρος της συζήτησης στο δεύτερο μέρος του διαλόγου: Αν μια οντότητα αποτελείται από μέρη (καθώς η λάσπη αποτελείται από γη και νερό και ένα ανθρώπινο ον διαφόρων λειτουργικών και μη λειτουργικών τμημάτων), ποια είναι η σχέση μεταξύ του συνόλου και των μερών του; Είναι το σύνολο ίδιο με το άθροισμα των μερών; Εάν ναι, ίσως πρέπει να υπάρχουν μορφές που αντιστοιχούν σε καθένα από τα μέρη, έτσι ώστε να μπορεί να δοθεί μια αναφορά του συνόλου με την απαρίθμηση των μερών.
Ή το όλον είναι τελείως διαφορετικό από τα επιμέρους; Εάν ναι, τι σχέση έχουν τα μέρη με την περιγραφή του συνόλου; Σε αυτήν την περίπτωση ίσως να χρειαζόμαστε μόνο μια μορφή ολόκληρου.
Ή μήπως είναι η σχέση, μεταξύ συνόλου και τμημάτων, κάποιου ειδικού είδους; Εάν ναι, αυτό θα επηρέαζε και την απόφασή μας σχετικά με τις μορφές που υπάρχουν.
 |
| 'αναχωρούσες αναμνήσεις' 'departing memories' © Κ. Λ. |
..."είναι αναπόφευκτο σ' αυτές τις περιστάσεις σ' εκείνον που παρατηρεί από μακριά και με όραση εξασθενημένη να φαίνεται ότι είναι ένα, και σε κείνον που παρατηρεί από κοντά και με οξύ βλέμμα είναι ανάγκη καθένα να φαίνεται άπειρο κατά το πλήθος, αν στερείται του Ενός που δεν υπάρχει"[165c].
επιμέλεια-εικόνες-κείμενο: Κάππα Λάμδα
© periopton
Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας
η καθ΄οιονδήποτε τρόπο χρήση/αναπαραγωγή/ιδιοποίηση
του παρόντος άρθρου (ολόκληρου ή αποσπασμάτων)
