6' διάβασμα
Αν μου είχαν πει πριν από τρία χρόνια ότι οι άνθρωποι θα ξόδευαν εκατομμύρια για έργα με βάση την περιγραφή μου χωρίς να τα δουν, δεν θα το πίστευα
Για τους εμπειρογνώμονες, ειδικευμένους σε πίνακες ζωγραφικής των Παλαιών Δασκάλων, των σπουδαίων Ευρωπαίων καλλιτεχνών του 13ου–17ου αιώνα, το να συναντήσουν ένα «εν υπνώσει» έργο —δηλαδή ένα χαμένο ή κακώς αποδοθέν αριστούργημα—είναι ένα γεγονός που ίσως συμβεί μια φορά στην καριέρα τους.
Υπάρχει όμως ένας ειδικός, που εξακολουθητικά εμπλέκεται στη ανάσυρση από την αφάνεια τέτοιων "εν υπνώσει" έργων. Πρόκειται για τον 70χρονο Ερίκ Τυρκέν, ο οποίος αποτελεί το νο. 1 στο συγκεκριμένο πεδίο.
 |
| ο Ερίκ Τυρκέν photo by Martin Bureau-AFP |
Η αλήθεια είναι πως δεν ήταν ιδιαίτερα γνωστός έξω από τον περιορισμένο κύκλο των ειδημόνων περί των συγκεκριμένων δημιουργών, αλλά αυτό μέχρι το 2019. Τότε σηκώθηκε η κουρτίνα που χωρίζει την ανωνυμία από τη δημοσιότητα και μετά τις συχνές ανευρέσεις άρχισε να εξαπλώνεται η φήμη του, όταν ανακάλυψε αυτό που θεωρείτο το άγιο δισκοπότηρο για τον συγκεκριμένο τομέα... ένα άγνωστο μέχρι τότε έργο του Καραβάτζο.
 |
| Καραβάτζο 'Ο αποκεφαλισμός του Ολοφέρνη' |
Από εκεί και μετά οι επιτυχίες διαδεχόντουσαν η μια την άλλη. Ένας Τσιμαμπούε που κρεμόταν πάνω από το τζάκι σε κάποιο σπίτι (με τους ιδιοκτήτες να αγνοούν φυσικά την καλλιτεχνική αξία του έργου) και ο οποίος πουλήθηκε για 24 εκατομμύρια ευρώ, ένας Φραγκονάρ που πλησίασε τα δέκα εκατομμύρια, έργο του Μπέρναρντ Στρίγκελ που εθεωρείτο χαμένο προ πολλού και τέλος, ανακαλύφθηκε και δημοπρατήθηκε πρόσφατα, στις 23 Μαρτίου, μια διάσημη νεκρή φύση του Σαρντέν που πουλήθηκε στην ιλιγγιώδη τιμή των 26,8 εκατομμυρίων ευρώ.
 |
| Μπέρναρντ Στρίγκελ |
 |
| Τσένι ντι Πέπο, γνωστότερος ως Τσιμαμπούε |
 |
| Ζαν-Ονορέ Φραγκονάρ ‘ο φιλόσοφος μελετάει’ |
 |
| Ζαν-Συμεών Σαρντέν ‘καλάθι με αγριοφράουλες’ |
«Δεν διαθέτουμε μαγικές δυνάμεις, αλλά έχουμε μια μέθοδο εργασίας που μας βοηθά να κάνουμε αυτές τις ανακαλύψεις» λέει ο Τυρκέν "Φυσικά, έχουμε ένα προαίσθημα και αυτό είναι πολύ, πολύ σημαντικό. Στα μαθηματικά, οι άνθρωποι το αποκαλούν διαίσθηση. Είναι σημαντικό, αλλά αυτή η διαίσθηση πρέπει να ελέγχεται γιατί μπορεί να σε οδηγήσει σε λάθη".
Ο Τυρκέν παιδί μιας αγροτικής οικογένειας μυήθηκε στη συλλογή αντικειμένων από την προγιαγιά του η οποία τον κατηύθυνε προς τα γραμματόσημα και αργότερα προς τα ασημένια τεχνουργήματα και τις πορσελάνες. Όπως είναι φυσικό αυτό καθόρισε και την μετέπειτα πορεία του. Σπούδασε στην περίφημη École du Louvre του Παρισιού και εκπαιδεύτηκε ως δημοπράτης στο Ντρουό. Αρχικά ένας ειδικός στη σύγχρονη τέχνη που είχε βυθιστεί στη ζωντανή παριζιάνικη καλλιτεχνική σκηνή στη δεκαετία του 1970, ο Τουρκίν αποφάσισε να αλλάξει κατηγορία, πιστεύοντας ότι αυτό θα του έδινε μια ισχυρότερη θέση στην αγορά.
"Μου έκανε εντύπωση το γεγονός ότι η εξειδίκευση σε αυτόν τον τομέα δεν είχε την αξία και τη σημασία που έχει σε πιο δύσκολους τομείς όπως τα σχέδια Παλαιών Δασκάλων, οι πίνακες, τα χειρόγραφα και τα γλυπτά", δηλώνει. «Δεν χρειάζεσαι ειδικούς στη σύγχρονη τέχνη. Χρειάζεσαι ένα μάτι, χρειάζεσαι ένα σύμβουλο τέχνης, αλλά δεν χρειάζεσαι έναν ειδικό. Στους Παλαιούς Δασκάλους, πιστέψτε με, χρειάζεστε όντως ειδικούς. Χρειάζομαι ειδικούς." Η στροφή που επιχείρησε απέδωσε και ο Τυρκέν προσελήφθη από το Σόθμπις Λονδίνου, όταν ο οίκος αναζητούσε έναν ειδικό στους γαλλικούς πίνακες. Εκεί του δόθηκε η ευκαιρία να μαθητεύσει κοντά στην αφρόκρεμα των ειδικών και κατάφερε να ανελιχθεί από μια θέση εισαγωγικού επιπέδου ως καταλογογράφος και να γίνει επικεφαλής του τμήματος ζωγραφικής "Old Master" το 1985. Το 1987 αποχωρεί και ξεκινάει την δική του εταιρεία. «Οι εικόνες - ιδιαίτερα στην Ευρώπη και κυρίως στη Γαλλία - χάνουν την σύνδεσή τους. Χάνουν την ιστορία τους, χάνουν το διαβατήριό τους, βασικά", λέει ο Τυρκέν. «Και είναι δική μας δουλειά να τους δώσουμε ένα νέο διαβατήριο.» Και προσθέτει: «Υπάρχει κάτι αντικειμενικό στους πίνακες. Υπάρχει η ίδια η ζωγραφική, οι χρωστικές, το λάδι, το πάνελ ή ο καμβάς, η υπογραφή, αλλά τί είναι αυτό που δημιουργεί την αξία ενός πίνακα είναι 100 τοις εκατό υποκειμενικό».
Αν και ο Ερίκ Τυρκέν συγκαταλέγεται στα εξέχοντα πρόσωπα που δραστηριοποιούνται στην αγορά της τέχνης, όχι μόνο για την ποιότητα και το εύρος των έργων τέχνης που διακινούνται, αλλά και για την έρευνα στην οποία ο ίδιος και η ομάδα του έχουν αφοσιωθεί, ο ίδιος από την πλευρά του κρατάει μια απόσταση.
«Αν μου είχαν πει πριν από τρία χρόνια ότι οι άνθρωποι θα ξόδευαν εκατομμύρια για έργα με βάση την περιγραφή μου χωρίς να τα δουν, δεν θα το πίστευα», αναφέρει «Να όμως που το κάνουν τώρα».
επιμέλεια-κείμενο: Κάππα Λάμδα
© periopton
Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας
η καθ΄οιονδήποτε τρόπο αναδημοσίευση/χρήση/ιδιοποίηση
του παρόντος άρθρου, (ολόκληρου ή αποσπασμάτων)
με στοιχεία από Artnet
