6' διάβασμα
ταξίδι στις παρυφές του σκότους
 |
| Ναν Γκόλντιν άποψη της εγκατάστασης |
Η Ναν Γκόλντιν είναι μία από τις πιο προβεβλημένες και αμφιλεγόμενες καλλιτέχνιδες της εποχής μας. Η αναδρομική έκθεση "Αυτό δεν θα τελειώσει καλά" παρουσιάζεται σε έξι μοναδικές αίθουσες στην προτιμώμενη μορφή της καλλιτέχνιδος: την παρουσίαση διαφανειών. Η έκθεση, πραγματοποιείται σε μια ενιαία μεγάλη αίθουσα, και περιγράφεται ως "χωριό" - υπάρχουν έξι μικρές μαύρες σκηνές, σκοτεινές στο εσωτερικό τους, εκτός από τη λάμψη των μηχανημάτων προβολής. Προβάλλονται έργα της ως διαφάνειες και ταινίες με ήχο και μουσική, όπου ιστορίες για την αγάπη, την οικειότητα, τον εθισμό και την απώλεια εναλλάσονται στις οθόνες.
 |
| still from 'sisters saints and sibyls' 2004-2022 © Nan Goldin |
Η ίδια εξάλλου δηλώνει:
"Πάντα ήθελα να γίνω σκηνοθέτις. Η προβολή διαφανειών μου είναι κινηματογραφικές ταινίες που αποτελούνται από φωτογραφίες."
Η Ναν Γκόλντιν έχει αφήσει ένα ανεξίτηλο σημάδι στην εποχή μας με ειλικρινή και τρυφερά στιγμιότυπα οικειότητας και σχέσεων, καθημερινότητας, ξέφρενων πάρτι και πάλης μεταξύ εθισμού και ανεξαρτησίας Το "Αυτό δεν θα τελειώσει καλά" είναι η πρώτη έκθεση που αγκαλιάζει το αρχικό όραμα της Γκόλντιν για το πώς πρέπει να βιώνεται το έργο της. Εστιάζοντας στις προβολές διαφανειών και στις εγκαταστάσεις βίντεο, η έκθεση επιστρέφει στις ρίζες της καλλιτεχνικής πρακτικής της Γκόλντιν.
Γεννημένη στην Ουάσινγκτον, η Ναν Γκόλντιν ξεκίνησε την καριέρα της στη Νέα Υόρκη στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Παρουσίασε τη δουλειά της σε νυχτερινά κέντρα, αντεργκράουντ κινηματογράφους και κινηματογραφικά φεστιβάλ. Ζωντανά, μπροστά σε κοινό, έδειχνε εικόνες οργανωμένη σε προβολές διαφανειών με πολλαπλούς προβολείς, και με ένα επιλεγμένο σάουντρακ. Τα τελευταία 50 χρόνια, η Goldin έχει δημιουργήσει αρκετές προβολές διαφανειών με χιλιάδες εικόνες. Με την πάροδο του χρόνου πρόσθεσε νέα στοιχεία στα έργα της, όπως κινούμενες εικόνες, φωνές και αρχειακό υλικό. Σπάνια υπάρχει χρονολογική σειρά ή θέμα, και αν έχει κάποιος παρακολουθήσει κάποιες από τις προβολές διαφανειών της, θα έχει παρατηρήσει μερικές από τις ίδιες φωτογραφίες, επανατοποθετημένες, επαναχρησιμοποιημένες, τοποθετημένες υπό νέο πρίσμα.
Άλλωστε επισημαίνει πως:
"Το να κάνω προβολές διαφανειών μου δίνει την πολυτέλεια να τις επεξεργάζομαι συνεχώς ώστε να αντικατοπτρίζουν την μεταβαλλόμενη άποψή μου για τον κόσμο."
 |
| Χριστούγεννα, Βοστώνη-1972 © Nan Goldin |
 |
| το άλογό μου Λούξορ-Αίγυπτος 2003 © Nan Goldin |
 |
| μώλωπας σε σχήμα καρδιάς, Νέα Υόρκη, 1980 © Nan Goldin |
 | |
| ηλιοβασίλεμα σαν κόμη. Σέτε, Γαλλία-2003 © Nan Goldin |
 |
| εμφάνιση σαν Μαντόνα, Μπανγκόκ 1992 © Nan Goldin |
- Αυτό ίσως εξηγεί και την εμμονή της στη χρήση τους.
Η δημιουργική πορεία της Γκόλντιν χαρακτηρίζεται από την αναδιατύπωση του έργου της, την επεξεργασία και τροποποίησή του με βάση το πέρασμα του χρόνου. Αρχίζεις να παρατηρείς ότι πρωταγωνιστούν τα ίδια πρόσωπα. Αρχίζεις να αναρωτιέσαι ποια ήταν (και) για τη Ναν. Ποιοι ήταν για τον κόσμο και τι τους συνέβη. Η Γκόλντιν κρατάει τα μυστικά τους.
Σχεδόν όλοι έχουν πλέον μια φωτογραφική μηχανή στην τσέπη τους και μπορούν να βλέπουν αμέσως τις φωτογραφίες που τραβούν. Το ρετουσάρισμα προσώπων και σωμάτων έχει γίνει μια επιβεβλημένη πράξη στη λαϊκή κουλτούρα, από τον κινηματογράφο και την τηλεόραση μέχρι τα εξώφυλλα των περιοδικών και τις ροές του Instagram. Πράγματι, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης βασίζονται στην επιμέλεια της προσωπικής εικόνας - η "σέλφι" είναι μια πράξη προσωπικού ντοκιμαντέρ, και ως τέτοια είναι επιρρεπής σε όλους τους συνειδητούς και υποσυνείδητους χειρισμούς που συνοδεύουν τη δημιουργία μιας αφήγησης. Έχουμε υπερβολική επίγνωση του ότι μας παρακολουθούν, από τις κάμερες ασφαλείας μέχρι κάποιον με ένα iPhone που καταγράφει έναν άγνωστο στα μέσα μαζικής μεταφοράς.
 |
| η Τζίνα στο πάρτυ του Μπρους Νέα Υόρκη, 1991 © Nan Goldin |
 |
| η κόρη της Μισέλ με μάσκα ελέφαντα, Βοστώνη, 1985 © Nan Goldin |
 |
| η Κούκι στο tin-pan-alley Νέα Υόρκη, 1983 © Nan Goldin |
 |
| η αγκαλιά, Νέα Υόρκη, 1980 © Nan Goldin |
 |
| Μίστι και Τζίμι Πολέτ σε ταξί, Νέα Υόρκη, 1991 © Nan Goldin |
Η απτική φύση του φιλμ — το το γεγονός υπάρχει ένα στοιχείο τυχαίου για το αν μια εικόνα θα εμφανιστεί ή όχι — φαίνεται καινοφανές και συναρπαστικό, αλλά με το αυξημένο κόστος αγοράς και επεξεργασίας, το να τραβάς συνεχώς ρολά φιλμ καθίσταται λίγο προβληματικό. Τραβάμε περισσότερες φωτογραφίες από ποτέ, αλλά κάτι χάνεται στη διαρκή αναζήτηση της τέλειας λήψης: μια αίσθηση της ζωής που συμβαίνει πέρα από το κάδρο.
Υπάρχει ένας αδιαμφισβήτητος δυναμισμός στο έργο της Γκόλντιν. Απαθανατίζει τους φίλους, την οικογένεια και την κοινότητά της σε κάθε είδους στιγμή: σε πάρτι, στο κρεβάτι, ντυμένοι, εντελώς γυμνοί, γελώντας, κλαίγοντας, "καμένοι", ματωμένοι, μελανιασμένοι. Υπάρχει μια απτή εμπιστοσύνη μεταξύ καλλιτέχνη και υποκειμένου, αλλά περισσότερο από αυτό, οι εικόνες της είναι μια μελέτη του βλέπω, αντί του κοιτάζω. Είναι ατελείς, συχνά μη σκηνοθετημένες.
 |
| πικ νικ στην εσπλανάδα Βοστώνη,1972 © Nan Goldin |
Τέλος στην τέχνη της Nan Goldin συναντάμε τα πάντα, από τον εθισμό στα ναρκωτικά και τις πιο σκοτεινές πλευρές της απεξάρτησης, μέχρι το οικογενειακό τραύμα και την αυτοκτονία.
Nota bene
η έκθεση πραγματοποιείται στο
Moderna Museet, Stockholm,
και θα διαρκέσει έως 26 Φεβρουαρίου 2023.
Μετά το τέλος θα ξεκινήσει μια διεθνής περιοδεία
με σταθμούς:
Stedelijk Museum στο Άμστερνταμ (Αύγουστος 2023 – Ιανουάριος 2024),
Neue Nationalgalerie στο Βερολίνο (Οκτώβριος 2024 – Μάρτιος 2025),
και Pirelli HangarBicocca στο Μιλάνο (Μάρτιος 2025 – Ιούλιος 2025).
όλες οι εικόνες: © Ναν Γκόλντιν & Moderna Museet
επιμέλεια-κείμενο: Κάππα Λάμδα
© periopton
Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας
η καθ΄οιονδήποτε τρόπο χρήση/αναπαραγωγή/ιδιοποίηση
του παρόντος άρθρου (ολόκληρου ή αποσπασμάτων)
