where art is always in focus

14.8.23

η μουσική από το διαμέρισμα 3Γ

 4.7′ διάβασμα

 

 

 


📸© Κ.Λ.
all rights reserved
 


Η μουσική έβγαινε από το διάδρομο από μια πόρτα με την ένδειξη 3-Γ σε μια από τις γειτονιές με πενταόροφες πολυκατοικίες, τις οποίες μερικά χρόνια αργότερα ένας βάρβαρος πολεοδόμος θα γκρέμιζε για χάρη ενός τεράστιου αυτοκινητόδρομου. Δεν ήταν ένα ραδιόφωνο ή μια βελόνα που ταλαντευόταν σε ένα πικάπ- ήταν ζωντανές νότες που έπεφταν καταιγιστικά από τα πλήκτρα του πιάνου, και ήταν οργισμένη.

Άλλοτε μουρμούριζε με πραότητα, διστακτικά, άλλοτε οργισμένα, σαν οι κλίμακες να είχαν ξεσαλώσει. Το πιάνο είχε σαφώς ανάγκη κουρδίσματος. Μερικές φορές το άκουγες, μερικές φορές όχι. Επιστρέφοντας από το σχολείο στις τρεις το απόγευμα, άφηνα πού και πού το σακίδιό μου στο τεθλασμένο δάπεδο μπροστά από εκείνη την πόρτα και άκουγα,όχι τη μουσική αλλά την απουσία της. Το πιάνο χρειαζόταν κυρίως κούρδισμα. Μερικές φορές το άκουγες, μερικές φορές όχι. Επιστρέφοντας από το σχολείο στις τρεις το απόγευμα, άφηνα πού και πού το σακίδιό μου στο δάπεδο με τα ζιγκ-ζαγκ πλακάκια, μπροστά από εκείνη την πόρτα και άκουγα, όχι τη μουσική αλλά την απουσία της.

Πίεσα το αυτί μου δυνατά στο ματάκι μέχρι που μου φάνηκε ότι κάποιος από την άλλη πλευρά ανέπνεε, εκπνέοντας με ένα παράξενο μικρό βογγητό -ή μήπως ήταν το αχνό βουητό του χτύπου της καρδιάς μου; Λίγα εκατοστά πάνω από το ματάκι υπήρχε μια υποδοχή με το όνομα Ίσιντορ Άτλας.

 Το πιάνο καθαυτό δεν αποτελούσε μια ιδιαιτερότητα. Κάθε διαμέρισμα όπου υπήρχαν παιδιά, από τον πρώτο έως τον πέμπτο όροφο, φιλοξενούσε τουλάχιστον ένα μεταχειρισμένο πιάνο, και το μείγμα των μαθημάτων ή της εξάσκησης έστελνε ένα θορυβώδες στακάτο στις σκάλες και σε όλους τους διαδρόμους. Κι εγώ, κάποτε, είχα πάρει μαθήματα πιάνου, αλλά ήταν ανώφελο. Δεν είχα καμία ευχέρεια ή υπομονή γι’ αυτό, και, εκτός αυτού, η μητέρα μου, που εργαζόταν ως δακτυλογράφος σε ένα ασφαλιστικό γραφείο, ήταν πολύ κουρασμένη για να το επιβάλει. Πίστευε ότι ένα παιδί χωρίς πατέρα, ένα κατά το ήμισυ ορφανό, όπως ήμουν εγώ, δεν έπρεπε να αναγκαστεί να συμμορφωθεί. Υπήρχε και ένας άλλος λόγος για τον οποίο απελευθερώθηκα από το πιάνο: το κόστος της δεσποινίδας Ζινκ, της δασκάλας πιάνου. Στα δώδεκά μου χρόνια γνώριζα και αντιλαμβανόμουν πολύ περισσότερα από όσα γνωρίζουν και κατανοούν σήμερα τα δωδεκάχρονα- είχα ήδη κατανοήσει τη φύση της ενοχής. Η διάθεση εκείνου του προπολεμικού κόσμου ήταν δυσοίωνη, διαλυμένη, εκπέμποντας αναθυμιάσεις όχι μόνο αυτού που ήταν αλλά και αυτού που θα γινόταν: υπήρχαν παντού σημάδια και νοήματα, και, ξεπηδώντας μέσα από το υπέρθυρο του 3-C, υπαινιγμοί και υπονοούμενα. Κατάλαβα επίσης – το μετέφεραν τα ρεύματα του κουτσομπολιού – ότι ο απόκοσμος χώρος πίσω από εκείνη την πόρτα στέγαζε ένα ιερό για μια ζωντανή θεότητα: τον Ίσιντορ Άτλας, που λατρεύεται από τη Φρίντα, τη γυναίκα του. Ο σεβασμός είχε κάτι, ή σχεδόν καθόλου, να κάνει με το πιάνο. Φοβόμουν και τους δύο, αν και ο σύζυγος σχεδόν ποτέ δεν υλοποιήθηκε στο φως της ημέρας. 


📸© Κ.Λ.
all rights reserved

Οι γείτονες που ισχυρίστηκαν ότι είχαν δει μια ή δύο φορές τη σύζυγο να ανεβαίνει τις σκάλες με την τσάντα για τα ψώνια, κατέθεσαν ότι είχε μάτια λύκου. Οι διογκωμένες φλέβες στα χέρια της ήταν παχιά γκρίζα σκουλήκια. Οι μυρωδιές που αιωρούνταν από το μαγείρεμά της ήταν άσχημες, μαγειρευτά που θύμιζαν μαγικά φίλτρα.

Και την ίδια στιγμή, αγγίζοντας τα όρια του φόβου, υπήρχε η γοητεία μιας απίθανης ιστορίας. Λέγεται ότι ήταν άνθρωποι του θεάτρου, παλιά, την περίοδο της ακμής τους. Ή αλλιώς ότι ο σύζυγος ήταν ακόμη και τώρα μουσικός σε ένα νυχτερινό πιάνο μπαρ. Ή ότι κάποτε είχε συνοδεύσει τη χορωδία ενός διάσημου καθεδρικού ναού. Ή ότι είχε ερμηνεύσει υπό τη μπαγκέτα του Τοσκανίνι. Ή ότι όλες αυτές οι ιστορίες, και ίσως περισσότερες, ήταν αληθινές. Ή ότι ήταν όλες τους ανόητες επινοήσεις, και ότι οι δύο ηλικιωμένοι ήταν απλώς αυτό που φαίνονταν, ηλικιωμένοι που έμεναν κλεισμένοι στον εαυτό τους. (μτφρ. Κ.Λ.)

η μετάφραση είναι πρωτότυπη και υπόκειται σε πνευματικά δικαιώματα

 

απόσπασμα από το διήγημα της Cynthia Ozick «A French Doll»
New Yorker 31 Ιουλίου, 2023

 

 

εικονογράφηση-μετάφραση-προσαρμογή: Κάππα Λάμδα

© periopton

 

Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας
η καθ΄οιονδήποτε τρόπο χρήση/αναπαραγωγή/ιδιοποίηση
του παρόντος άρθρου (ολόκληρου ή αποσπασμάτων)