ο Κάππα Λάμδα ανάμεσα...

4.5' διάβασμα

στον Τζέιμς Μπίντγκουντ και τους Πιερ & Ζυλ

pulp κουλτούρα και queer glam αισθητική

Η σειρά του periopton που εξετάζει ιδιαίτερους φωτογράφους – δύο ή περισσότερους κάθε φορά- οι οποίοι μέσα στη μοναδικότητά τους παρουσιάζουν χαρακτηριστικές συγγένειες, αλλά ανιχνεύονται ταυτόχρονα και ειδοποιές διαφορές.

Τζέιμς Μπίντγκουντ
γνωστός και με το ψευδώνυμο
Les Folies des Hommes

Πιερ & Ζυλ

Ο Τζέιμς Μπίντγκουντ (1933–2022) υπήρξε ο στιλιστικός πρόδρομος των Πιερ και Ζυλ (η επιρροή στο ύφος των εικόνων τους μπορεί να εντοπιστεί στο κορεσμένο από χρώματα παραμυθένιο στυλ του, το οποίο υιοθέτησε αν δεν το εφηύρε ο ίδιος), και ήταν αυτός που έφερε την επανάσταση στη ανδρική ερωτική απεικόνιση και αποδεικνύοντας γιατί είναι αμφισβητήσιμη η παρθενογένεση στην τέχνη.
Ο Μπίντγκουντ ήταν ο πρώτος που πήρε την αισθητική των εξωφύλλων των λαϊκών αναγνωσμάτων και του γκλάμουρ της δεκαετίας του '40 και του '50 και την εφάρμοσε στις αρσενικές ερωτικές φαντασιώσεις. Ωστόσο, οι φωτογραφίες του, οι οποίες κυμαίνονται από το εσκεμμένα υπερβολικό μέχρι το σουρεαλιστικό, είναι ακόμη ελάχιστα γνωστές στο ευρύτερο κοινό - σε αντίθεση με τους διάσημους επιγόνους του.
Αντί να φτιάχνει φτηνιάρικες ομο-πορνό φωτογραφίες σαν αυτές που ήταν ο κανόνας μέχρι τότε, ο Μπίντγκουντ δημιούργησε ολόκληρους κόσμους για να κατοικούν τα μοντέλα του. Χρησιμοποιώντας φθηνά υλικά από χαρτί και πούλιες, γέννησε γοητευτικά ονειρικά τοπία στο μικρό του διαμέρισμα στο Μανχάταν, που χρησίμευε σαν στούντιο, κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1960, και εκεί ολοκλήρωσε το μεγαλύτερο μέρος της καλλιτεχνικής του δημιουργίας φωτογραφίζοντας για διάφορα περιοδικά, παράγοντας ιδιαίτερες φωτογραφίες με τη χρήση έντονων χρωμάτων, υπερβολικών σκηνικών και αμφιέσεων. «Δεν υπήρχε τέχνη», θυμάται για τις φωτογραφίες που εμφανιζόντουσαν σε "υπόγεια" περιοδικά. "Τα μοντέλα ήταν άσχημα φωτισμένα και αδιάφορα. Το Playboy είχε κορίτσια με γούνες, φτερά και φωτισμένα κατάλληλα. Στο πρόσωπο ήταν σαν όμορφοι άγγελλοι. Δεν καταλαβαίνω γιατί οι φωτογραφίες με αγόρια δεν ήταν έτσι."

Δόκιμος - Τζέιμς Μπίντγκουντ

Ροζ άνθη - Τζέιμς Μπίντγκουντ

Απάχης - Τζέιμς Μπίντγκουντ

Μαργαριτάρι, από την ενότητα 'ακουαρέλες'

Στο έργο του είναι προφανής ο επηρεασμός από τα οπτικά τεχνάσματα του μεγάλου κινηματογραφιστή Ζωρζ Μελιές, με τη διαφορά πως απέναντι σε εκείνες τις -παρ' ότι σε κίνηση- διστακτικές και σκληρές εικόνες, οι φωτογραφίες του Μπίντγκουντ φαίνονται ονειρώδεις και ευαίσθητες.
Υπήρξε επίσης ο ανώνυμος σκηνοθέτης του "Ροζ Νάρκισσου", ένα κιτς ρομάντζο του 1971 που φέρνει σε αντιπαράθεση τις σατέν ονειροπολήσεις ενός προαγωγού με την πικρή πραγματικότητα. Μια έκρηξη πολύχρωμου ερωτισμού που έχει αντέξει στη δοκιμασία του χρόνου. Ο "Ροζ Νάρκισσος" μπορεί να είναι ένα σημείο αναφοράς του υπόγειου γκέι σινεμά, αλλά για δεκαετίες είχε λησμονηθεί ο δημιουργός του. Στους τίτλους συντελεστών ο σκηνοθέτης επέλεξε να είναι ο Ανώνυμος (Anonymous), δημιουργώντας έτσι φήμες που απέδιδαν την ταινία σε διάφορους μεταξύ των οποίων αναφέροντο και τα ονόματα των Άντυ Γουόρχολ και Κένεθ Άνγκερ. Στον Μπίντγκουντ δεν πιστώθηκε τίποτα και ούτε ήθελε -βέβαια. Ήταν η δημιουργία και η αποδόμηση της καλλιτεχνικής του σταδιοδρομίας.

εξώφυλλο περιοδικού

άτιτλο, από την ενότητα 'κάστρα στην άμμο'

καρέ από την ταινία "Ροζ Νάρκισσος"

από την εναρκτήρια σκηνή όπου
υπογράφει τη σκηνοθεσία σαν 'Ανώνυμος'

Από την άλλη πλευρά, για περισσότερες από τέσσερις δεκαετίες, ο φωτογράφος Πιερ Κομουά και ο ζωγράφος Ζιλ Μπλανσάρ, γνωστοί ως Πιερ και Ζιλ, αναπτύσσουν υβριδικές εικόνες που άπτονται περισσότερο μιας εικαστικής προσέγγισης, καθώς συνίστανται από φωτογραφίες και ζωγραφική, και σήμερα έχουν καθιερωθεί στην ιστορία της δυτικής προσωπογραφίας. Στο μεταίχμιο της πραγματικότητας και της φαντασίας, τα φαντασμαγορικά σκηνοθετημένα έργα τους τρέφονται από πολλαπλές αναφορές, από την ελληνική μυθολογία και τα θρησκευτικά είδωλα μέχρι την τέχνη του μπαρόκ και την ινδουιστική εικονογραφία.

Θαυμαστό ψάρεμα - Πιερ & Ζυλ

Ο μεγάλος έρωτας,
( Μέριλιν Μάνσον και Ντίτα φον Τίζε),
από τη συλλογή Pinault

Νίνα Χάγκεν - Πιερ & Ζυλ

εγκαταλελειμμένος στην ακτή
(ο ηθοποιός Ρούπερτ Έβερετ)

Πανσέληνος,
από την ενότητα "Υπέροχη πόλη"

Το δίδυμο πάντα απέφευγε την καλαισθητική κατηγοροποίηση, αγκαλιάζοντας ένα πολύχρωμο μείγμα εικαστικών παραδόσεων, από τους ελληνορωμαίους μονομάχους μέχρι τους σοβιετικούς στρατιώτες που δακρύζουν, από τους πίνακες της Αναγέννησης μέχρι το softcore gay porn, από την Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων μέχρι τον Αδάμ και την Εύα.
Πράγματι, τα εξαιρετικά στυλιζαρισμένα tableaux vivants, ή ζωντανές εικόνες, ήταν αρχικά ακραίες στην καλλιτεχνική σκηνή της Γαλλίας στα τέλη της δεκαετίας του 1970. Αυτό συνέβαινε διότι σε αντίθεση, ας πούμε, με τις ΗΠΑ ή τη Γερμανία, η σύγχρονη γαλλική τέχνη παραμένει έντονα επηρεασμένη από τον εννοιολογισμό του Μαρσέλ Ντυσάν, όπου το μήνυμα υπερισχύει της μορφής. Αντίθετα, με τους Πιερ και Ζυλ, η μορφή δημιουργεί λίγο πολύ το μήνυμα και τα παιχνιδιάρικα μπρικολάζ* τους το αποδεικνύει.
*η συναρμολόγηση με χρήση ετερόκλητων υλικών

Οι Πιερ και Ζυλ δεν αναζήτησαν ποτέ την αναγνώριση των πολιτιστικών θεματοφυλάκων, ούτε απέφυγαν να προκαλέσουν. Το έργο τους έχει εξυμνήσει με υπερηφάνεια το ανδρικό γυμνό και έχει αναφερθεί σε φλέγοντα κοινωνικοπολιτικά ζητήματα.

το φιλί του Ιούδα

Ερμής

ο θάνατος του Άδωνι

ο Άγιος Σεβαστιανός ο Θαλασσινός

τα χρώματα του καιρού

Τελικά καλλιτεχνικοί φορείς και μουσεία ενδιαφέρθηκαν για τους φαντασμαγορικούς φαντασιακούς κόσμους τους, οι οποίοι τώρα απολαμβάνουν τη σπάνια διάκριση να απευθύνονται τόσο σε ειδήμονες της τέχνης, όσο και σε αμύητους καθώς και στο ευρύ κοινό.

Δείτε επίσης:

ανάμεσα στους στους Ζαν Αγγέλλου και Βαν Λίο

ανάμεσα στον Nicéphore Niépce και τον Hércules Florence

ανάμεσα στον Disdéri και τον Nadar

ανάμεσα στον Raymond Cauchetier και τον Stanley Kubrick

ανάμεσα στην Βίβιαν Μάιερ & τον Σολ Λάιτερ

ανάμεσα στους Μπέκερ και στους Μπλούμε