4.6' διάβασμα
ιδιότυπες φωτογραφικές μηχανές που χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου
Η πρακτική του καμουφλαρίσματος φωτογραφικών μηχανών μέσω άλλων αντικειμένων, όπως ραδιόφωνα ή αναπτήρες, ώστε να μη γίνονται αντιληπτές, υπάρχει από το 1900.
Πριν από την επίτευξη κατασκευής λιλιπούτειων αξιόπιστων κατασκοπευτικών καμερών, οι επίμαχες σκηνές καταγράφονταν με τη μέθοδο της νταγκεροτυπίας. Αυτές οι βαριές, ογκώδεις κάμερες μπορούσαν να καταγράψουν σκηνές, αλλά δεν ήταν αρκετά μικρές ώστε να μεταφέρονται στην τσέπη ή αρκετά προηγμένες ώστε να καταγράφουν με ευκρίνεια θέματα σε κίνηση. Αυτό συνέβαινε μέχρι την εμφάνιση της περίφημης μικροσκοπικής φωτογραφικής μηχανής Minox, η οποία επινοήθηκε για πρώτη φορά το 1922. Σχεδόν έναν αιώνα μετά την εφεύρεση της φωτογραφίας, επινοήθηκε η κατασκοπευτική φωτογραφική μηχανή. Μερικές από τις πρώτες διακριτικές κάμερες σχεδιάστηκαν από τον Walter Zapp στη Γερμανία μεταξύ 1937 και 1943.
Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, οι υπηρεσίες ενδιαφέρθηκαν για το μικρό μέγεθοςτων κατασκοπευτικών καμερών την ικανότητα εστίασης σε μακροσκοπικό επίπεδο, για την απαρατήρητη χρήση τους στην καταγραφή όπως και στην αντιγραφή εγγράφων.
Η Eastman Kodak, ηγέτης στον κλάδο της τυποποιημένης φωτογραφίας, κατασκεύασε μια φωτογραφική μηχανή που χωρούσε απόλυτα μέσα σε ένα σπιρτόκουτο, την οποία χρησιμοποιούσε το Γραφείο Στρατηγικών Υπηρεσιών των ΗΠΑ κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Στη δεκαετία του 1940, κυκλοφόρησε η Steinbeck ABC Wrist Watch Camera, η οποία σύντομα έγινε περιζήτητο αντικείμενο. Ωστόσο, η πρόσοψη του ρολογιού περιείχε αρκετά καθαρά έναν φακό, αν κοιτάζατε προσεκτικά.
Καθώς η δημοτικότητα των κατασκοπευτικών καμερών αυξανόταν, οι εταιρείες άρχισαν να κατασκευάζουν προϊόντα που έμοιαζαν σαν να περιείχαν κατασκοπευτικές κάμερες (π.χ. η μικρογραφία της φωτογραφικής μηχανής ως αναπτήρας). Το Kiev John Player ήταν ένα πακέτο ψεύτικων τσιγάρων εξοπλισμένο με μικροσκοπικές κάμερες, που δημιουργήθηκε ως δώρα-παγίδα για αφελείς τουρίστες, που πλασάρονταν ως χρησιμοποιημένα από τους πράκτορες της Κα Γκε Μπε. Λειτουργούσε, ωστόσο, αν ήξερες πώς να το χρησιμοποιήσεις.
Μέχρι το 1960, οι κάμερες F21, γνωστές και ως ΑΓΙΑΞ, χρησιμοποιούνταν από τους πράκτορες της Κα Γκε Μπε. Η ελαφριά κάμερα ήταν κρυμμένη σε ένα κουμπί παλτού. Το μόνο που έπρεπε να κάνει ο πράκτορας ήταν να πατήσει ένα κουμπί από ένα κλείστρο απελευθέρωσης στην τσέπη του και το μπροστινό μέρος της φωτογραφικής μηχανής άνοιγε γρήγορα καθώς η μηχανή έβγαζε μια φωτογραφία.
Οι κατασκοπευτικές κάμερες έγιναν είδος πολυτελείας και χρησιμοποιήθηκαν συνήθως ως εργαλείο κατασκοπείας κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, ενώ η παραγωγή τους αναπτυσσόταν τεχνολογικά, δημιουργώντας επίσης μια σειρά από αξεσουάρ. Τα αξεσουάρ κατασκοπευτικών φωτογραφικών μηχανών, επέτρεψαν στους χρήστες να επεκταθούν σε πιο σύνθετες μορφές φωτογραφίας.
![]() |
Ένα βιβλίο που περιείχε μια κάμερα Neozit. Ο φακός μπορούσε να λειτουργήσει μέσω ενός μικρού κινητού τμήματος στο εξώφυλλο. |
![]() |
Το στυλό αυτό είχε στο εσωτερικό του μια μικρή κρυφή κάμερα με σκοπό τη φωτογράφηση των εγγράφων. |
Οι Γερμανοί πράκτορες της Στάζι χρησιμοποιούσαν επίσης τις περίφημες φωτογραφικές μηχανές χαρτοφύλακα στις δεκαετίες του 1970 και του 80, οι οποίες τους επέτρεπαν να τραβούν εικόνες σε υπέρυθρες για να εκθέτουν συνθήκες χαμηλού φωτισμού.
Ένα πολύ σπάνιο αξεσουάρ των κατασκόπων της Κα Γκε Μπε αποτελεί το δαχτυλίδι που περιέχει μια κρυφή κάμερα και χρησιμοποιήθηκε για την διακριτική λήψη φωτογραφιών. Οι κάμερες δαχτυλίδι άρχισαν να εμφανίζονται στην αγορά στα μέσα της δεκαετίας του 1980 από την Πολωνία. Η λωρίδα φιλμ τοποθετείται εσωτερικά στον δακτύλιο που περιβάλλει το δάχτυλο και επάνω του προσαρμόζεται αυτό που αποτελεί το σώμα της φωτογραφικής μηχανής. Έχουν ανακαλυφθεί μόνο λίγες από αυτές τις κάμερες, η καθεμία με ελαφρώς διαφορετικό σχεδιασμό.
![]() |
ο φορέας φιλμ για το δαχτυλίδι-κάμερα |
![]() |
μοχλός προώθησης και σκανδάλη |
Ένα συρόμενο κουμπί στο πλάι προωθεί το φιλμ. Ένα μικρό παρακείμενο κουμπί ενεργοποιεί το κλείστρο όταν τα δάχτυλα συμπιέζονται μεταξύ τους. Η μηχανή διέθετε μια μόνο ταχύτητα και ένα διάφραγμα. Ο σταθερής εστίασης και υψηλής ευκρίνειας φακός υποκαθιστά το κεντρικό πετράδι ή υπάρχει κάλυμμα το οποίο ανοίγει και αποκαλύπτεται ο φακός. Σε αρκετές περιπτώσεις υπάρχει χαραγμένο το χαρακτηριστικό "Trioplan 2.8/10". Ήταν δυνατό να γίνει μόνο μία λήψη, οπότε όπως γίνεται αντιληπτό δεν υπήρχε περιθώριο λάθους. Προκειμένου να αποτυπώσει κάποιος μια αξιοποιήσιμη εικόνα, έπρεπε να κρατήσει το χέρι του εντελώς ακίνητο ενώ ήταν στραμμένο προς το θέμα του. Το να το κάνει αυτό χωρίς να τον ανακαλύψουν ήταν ιδιαίτερα δύσκολο.
Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας
η καθ΄οιονδήποτε τρόπο χρήση/αναπαραγωγή/ιδιοποίηση
του παρόντος άρθρου (ολόκληρου ή αποσπασμάτων)
έρευνα-επιμέλεια-κείμενο: Κάππα Λάμδα
© periopton