4' διάβασμα
... με όλες τις εκδοχικές συνδηλώσεις που κομίζει η λέξη
 |
| 📸© Κ.Λ. all rights reserved |
Αυτό που μου αρέσει σε αυτές τις εικόνες είναι ότι μου δίνουν μια εντύπωση, και είναι μια εντύπωση για κάτι που μου αρέσει. Η αναγνώριση των -τυχόν- συνοδευτικών αντικειμένων στο κάδρο είναι αρκετά δευτερεύουσα σε σχέση με την αίσθηση που αποκομίζω, σε αυτή τη φευγαλέα ματιά του θέματος, από την αίσθηση του φωτός που δημιουργεί σχέδια στα σεντόνια. Η θέα είναι μια ματιά, μια κίνηση, ένα κλάσμα του δευτερολέπτου καθώς περνάω, μπαίνω στο δωμάτιο ή φεύγω από αυτό. Δεν είναι μια εξέταση, μια επιθεώρηση των λεπτομερειών ή μια ανάλυση - είναι μια επίγνωση, μια αίσθηση, ένα συναίσθημα για μια στιγμή.
Υποψιάζομαι ότι δουλεύουμε με βάση τις εντυπώσεις πολύ περισσότερο απ' ό,τι θα θέλαμε να παραδεχτούμε, και σχηματίζουμε γρήγορα κρίσεις στο υποσυνείδητό μας, χωρίς να εξετάζουμε τις λεπτομέρειες των στοιχείων που έχουμε μπροστά μας με τη δέουσα προσοχή. Όταν μας ρωτούν γιατί μας αρέσει ή δεν μας αρέσει κάποιος ή κάτι, δεν είμαστε πάντα αμέσως σίγουροι, αλλά κάπου στην πορεία αναπτύχθηκε μια αίσθηση που μας έχει μείνει.
Συναντάμε κάποιον για πέντε λεπτά και σχηματίζουμε μια εντύπωση, μπαίνουμε σε ένα εστιατόριο και σχηματίζουμε αμέσως μια εντύπωση, περπατάμε σε μια πόλη και σταδιακά σχηματίζουμε μια εντύπωση. Αλλά σπάνια φωτογραφίζουμε τις εντυπώσεις.
Στις φωτογραφίες μας αφιερώνουμε λιγότερο χρόνο στο να σκεφτόμαστε τη δημιουργία εντυπώσεων απ' ό,τι θα μπορούσαμε. Πολύ συχνά, είναι ευκολότερο να επικεντρωθούμε στις μικρές λεπτομέρειες και να διασφαλίσουμε ότι παρουσιάζουμε τα πράγματα με σαφήνεια, αλλά η προβολή της σαφήνειας και της λεπτομέρειας μπορεί να έρχεται σε αντίθεση με τον τρόπο που βιώνουμε τον κόσμο.
Έτσι η έννοια του εικονοτοπίου οδηγεί σε μια αισθητική προοπτική που προσεγγίζει με συνέπεια τον κόσμο και τα οπτικά του φαινόμενα από την προοπτική του συνειρμού, ενθαρρύνοντας τους ανθρώπους να αλλάξουν εστίαση και επιτρέποντας έτσι μια εναλλακτική "εικόνα" του κόσμου.
Στη φαινομενολογία γίνεται διάκριση μεταξύ της εμφάνισης και του προθετικού αντικειμένου που συγκροτείται στην εκούσια πράξη. Εφαρμοσμένο στην φωτογραφία, αυτό σημαίνει ότι μια εικόνα εμφανίζεται στο κοινό, χωρίς να αποκαλύπτει αμέσως ένα νόημα ή μια ιστορία. Η φωτογραφία δεν είναι δεδομένη. Μια ιστορία για παράδειγμα (προθετικό αντικείμενο), δεν παρουσιάζεται άμεσα αντιληπτή, αλλά συγκροτείται σε μια προθετική πράξη, λαμβάνοντας υπόψη διαφορετικές προοπτικές χώρου, χρόνου, θέσεων κ.λπ. Το κοινό χρειάζεται χρόνο για να βιώσει και να αντιληφθεί μια φωτογραφία. Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, το κοινό προσπαθεί να "καταλάβει" τι συμβαίνει.
Σύμφωνα με τον Έντμουντ Χούσερλ*, αυτή η σκόπιμη πράξη παρακινείται από μια κινητική εμπειρία, μια σωματική απήχηση που ξεκινά τη διαδικασία. Ο συντονισμός με έναν συγκεκριμένο στοιχείο ή μια συγκεκριμένη πτυχή της εικόνας, αποτελεί έτσι τη βάση μιας πιθανής ερμηνείας. Όπως στην περίπτωση των συγκεκριμένων εικόνων που μπορούν εύλογα να ερμηνευτούν κατά το δοκούν: κοιμήθηκε εκεί ένα άτομο ή ένα ζευγάρι, σηκώθηκαν άραγε χαλαροί και χαρούμενοι; Αποτελεί ενδιαίτημα ονείρων, χώρο ύφανσης και αφήγησης ιστοριών, φορείο πόθου;
Υπάρχουν τόσες πολλές εκδοχικές συνδηλώσεις που προκύπτουν από ένα άστρωτο κρεβάτι... (Κ. Λ.)
* Ο Έντμουντ Χούσερλ ήταν Γερμανός φιλόσοφος που εγκαθίδρυσε τη σχολή της Φαινομενολογίας. Αντιτάχθηκε στον θετικιστικό προσανατολισμό της επιστήμης και της φιλοσοφίας της εποχής του. Εκπόνησε κριτικές στις επιδράσεις του ιστορικισμού και του ψυχολογισμού στη λογική.
Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας
η καθ΄οιονδήποτε τρόπο χρήση/αναπαραγωγή/ιδιοποίηση
του παρόντος άρθρου (ολόκληρου ή αποσπασμάτων)
εικόνες-κείμενο: Κάππα Λάμδα
© periopton
