where art is always in focus

1.12.24

Τσαρλς Άτλας, πρωτοπόρος στον κόσμο του πειραματικού χορού, του θεάτρου και του κινηματογράφου

3' διάβασμα



 

'143652', 2012

Ο Τσαρλς Άτλας περνάει το χρόνο του κοιτάζοντας οθόνες και πειραματιζόμενος με ό,τι βλέπει εκεί. Είναι ένας από τους κλασικούς ανερχόμενους καλλιτέχνες της Νέας Υόρκης, μόνο... που είναι 75 ετών και εδώ και δεκαετίες κινείται στον κόσμο του πειραματικού χορού, του θεάτρου και του κινηματογράφου. "Καιρός Ήταν" ονομάζεται η μεγάλη αναδρομική του έκθεση, που παρουσιάζεται στο Ινστιτούτο Σύγχρονης Τέχνης της Βοστώνης, η πρώτη του έκθεση μετά από σχεδόν τρεις δεκαετίες.
Παρόλα αυτά, σύμφωνα με τα λεγόμενά του, ο Άτλας μόλις ενηλικιώνεται ως καλλιτέχνης, και δεν έχει άδικο γι' αυτό.


Τσαρλς Άτλας, 'Καιρός Ήταν'

Τσαρλς Άτλας, 'Καιρός Ήταν'

Από τη δεκαετία του 1970, ο Άτλας έχει βυθιστεί σε αυτό που ο ίδιος αποκαλεί «τον κόσμο των επιτελέσεων». Πρώτα άφησε το στίγμα του με τον σπουδαίο Μέρσι Κάνινγκχαμ και την ομάδα χορού του. Οι συνεργασίες τους, που ονομάστηκαν «media dance», στις οποίες η κάμερα του Άτλας κινούνταν μαζί με το σώμα που χόρευε, ένωσαν τη χορογραφία και την κινηματογράφηση σε ένα νέο υβρίδιο. Όπως και οι άλλες ταινίες που ο Άτλας συνέχισε να κινηματογραφεί και μετά την περίοδο Κάνινγκχαμ - το σύνολο των ταινιών ξεπερνά τις 100 - με τα έργα του συχνά να διαρκούν μισή ή και μία ώρα και έχουν παραγγελθεί από εθνικές επιτροπές κινηματογράφου και τη δημόσια τηλεόραση. Ταιριάζουν μόνο, όπως λέει ο Άτλας, «σε ένα θέατρο ή μια αίθουσα προβολής ή κάπου όπου νιώθεις άνετα».


Αποχαιρέτησε την ημέρα, 2015

Η γεωμετρία της σκέψης, 2019

Αλλά τότε, μόλις πριν από μια δεκαετία περίπου, ο Άτλας άρχισε να κινείται σε έναν κόσμο που δεν ευνοεί ιδιαίτερα την καθιστή, από την αρχή ως το τέλος, προβολή: Του ζητήθηκε να προβάλλει σε μουσεία και να ενταχθεί στην Λούρινγκ Όγκαστιν, μια από τις πιο αξιόλογες γκαλερί της Νέας Υόρκης. «Σκέφτομαι τη δουλειά μου τώρα ως εικαστική τέχνη», είπε - που σημαίνει ότι θεωρείται κάποιος που μόλις πρόσφατα καθιερώθηκε στον τομέα.
Τελευταία, το εισόδημά του προέρχεται σχεδόν εξ ολοκλήρου από την πώληση και την έκθεση της τέχνης του, όπως δηλώνει, και αυτό έχει επιβάλει την επανεξέταση του τι κάνει: «Το να αλλάζεις το εμπορικό σου σήμα, είναι πραγματικά δύσκολο».

Η έκθεση περιλαμβάνει την κατηγορία «Προσωπικότητες», αποτελούμενη από δώδεκα βίντεο διάρκειας 10 λεπτών το καθένα, χωρίς να απαιτείται πλέον κάθισμα για την προβολή. Τα βίντεο θα απλωθούν σε μια ενιαία μεγάλη αίθουσα, όπου το καθένα θα τρέχει στη δική του παλιομοδίτικη οθόνη-κουτί. Αυτές θα βρίσκονται σε 10 βάθρα σε διαφορετικά ύψη, τοποθετημένα σε μια χαλαρή σπείρα στο κέντρο του χώρου. (Τα άλλα δύο βίντεο θα παίζουν σε επίπεδες οθόνες στους τοίχους της γκαλερί.) Οι θεατές θα πρέπει να προσλαμβάνουν το νέο έργο περιπλανώμενοι γύρω και μέσα από αυτό. Κάθε ένα από τα μέρη της λειτουργεί ως βιντεοσκοπημένο πορτρέτο ενός ατόμου, ενός ζευγαριού ή ενός μικρού αριθμού ατόμων.Υπάρχουν γνωστές προσωπικότητες από τον κόσμο της περφόρμανς και της ποπ κουλτούρας.
Ο ίδιος ο Κάνινγχαμ, η επιτελεστική καλλιτέχνις Μαρίνα Αμπράμοβιτς- ο Τζον Ζορν, ο ριζοσπάστης τζαζίστας, σε ένα βίντεο που μοιράζεται με το  συγκρότημα Sonic Youth.
Υπάρχει επίσης τουλάχιστον ένας εντελώς άγνωστος: Ο ίδιος ο πατέρας του Άτλας, ο Ντέιβ, τον οποίο κατέγραψε σε βίντεο το 1981 και ο οποίος πέθανε το 2005.


Μαρίνα Αμπράμοβιτς, Τσαρλς Άτλας,1989

Τσαρλς Άτλας, 'Ζήτω ο νέος πουριτανός', 1986

Όλα τα πλάνα σε αυτό το ολοκαίνουργιο έργο τέχνης είναι αντλημένα από έργα πλήρους διάρκειας του προ-καλλιτέχνη Άτλας. Ο επιμελητής Τζέφρι Nτε Μπλουά, αναφέρει ότι τον προσέλκυσε ιδιαίτερα ο Άτλας επειδή δούλευε στη μεγάλη παράδοση των δημιουργών που αναδιασκεύαζαν ευρεθέν υλικό, αλλά ήταν μοναδικός στο να «βρίσκει» υλικό που στην πραγματικότητα ήταν δικό του. «Στην πραγματικά προσεκτική αναδιαμόρφωση που κάνει σε υπάρχον υλικό, γεννιέται κάτι νέο», λέει ο Nτε Μπλουά.
Ο Άτλας μιλάει για το πώς, στο «Προσωπικότητες», τα προηγούμενα έργα του έχουν «μετατραπεί σε μια περιπατητική εμπειρία», με μια «φυσικότητα» που δεν είχαν όταν προορίζονταν για παθητική θέαση σε μια οθόνη, σε πλήρη ανάπτυξη. Η νέα εγκατάσταση προσφέρει στους θεατές, και στον ίδιο, μια νέα προοπτική σε ό,τι έχει κάνει στο παρελθόν.


Η ζωή είναι μία παραλία, 2014-2019

«Σε ένα συγκεκριμένο σημείο της ζωής σου, κοιτάς προς τα πίσω», τονίζει ο Άτλας.


 

 

Τσαρλς Άτλας: 'Καιρός Ήταν'
Ινστιτούτο Σύγχρονης Τέχνης -Βοστώνη
Οκτώβριος 10, 2024 – Μάρτιος 16, 2025 


επιμέλεια-κείμενο: Κάππα Λάμδα
© periopton



Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας
η καθ΄οιονδήποτε τρόπο χρήση/αναπαραγωγή/ιδιοποίηση
του παρόντος άρθρου (ολόκληρου ή αποσπασμάτων)